Een nieuw pensioenstelsel

Sinds 1 juli 2023 is de nieuwe pensioenwet van kracht. Op 1 januari 2027 moeten alle oude pensioenen zijn omgezet naar nieuwe pensioenen. Dat lijkt ver weg, maar de veranderingen zijn zo ingrijpend dat je er verstandig aan doet hier nu al mee aan de slag te gaan. Dit moet je weten over het nieuwe pensioenstelsel.

Waarom een nieuw pensioenstelsel?

Het nieuwe pensioenstelsel moet zorgen voor meer transparantie en een persoonlijker pensioen. Dit sluit beter aan bij de huidige, sterk veranderende arbeidsmarkt waarin werknemers vaker van baan wisselen. En in het nieuwe pensioenstelsel worden de risico’s eerlijker verdeeld tussen jong en oud.

Hoe werkt pensioenopbouw in het nieuwe stelsel?

De pensioenpremies waren tot nu toe zo opgebouwd dat het pensioen van de huidige gepensioneerden wordt betaald door de premies van jouw werknemers (omslagstelsel). Om het pensioen eerlijker en persoonlijker te maken gaat die methodiek volledig op de schop. De premies worden in het nieuwe pensioenstelsel leeftijdsonafhankelijk en afhankelijk van de economie.

Elke werknemer bouwt pensioen op via een premieregeling. Dat geld wordt belegd. Gaat het economisch goed - oftewel leveren de beleggingen meer op? - dan merken je werknemers dit aan de stand (hoogte) van hun uiteindelijke pensioen. Gaat het wat minder? Dan merken ze dit ook, maar schommelingen worden zo goed mogelijk gedeeld. Elke werknemer kan zelf zien hoe hoog zijn pensioeninleg is en volgen hoe zijn pensioenvermogen groeit.

Jongere werknemers hebben langer de tijd om eventuele tegenvallers in beleggingen op te vangen. Voor oudere werknemers neemt men liever minder risico. Daarom wordt richting de AOW-leeftijd de beweeglijkheid van het pensioen kleiner. Dat betekent minder risico op een laag pensioen als het op dat moment economisch tegenzit.

Wat verandert er met het nieuwe pensioenstelsel?

Het nieuwe pensioenstelsel brengt een aantal ingrijpende veranderingen met zich mee. Zowel werkgevers, werknemers, zzp’ers als huidige gepensioneerden zullen het verschil merken. Deze vijf zaken veranderen er concreet:

1. De premies worden leeftijdsonafhankelijk; voor jou als werkgever betekent dit stabiele en voorspelbare pensioenpremies.

2. De pensioenopbouw wordt inzichtelijker en transparanter voor werknemers; jouw werknemers krijgen elk jaar een overzicht van hun te verwachten pensioen.

3. Zzp’ers krijgen toegang tot het pensioenstelsel.

4. Jouw werknemers kunnen op hun pensioenleeftijd eenmalig een bedrag laten uitkeren, van maximaal 10 procent van het ouderdomspensioen.

5. Er komen betere regels voor nabestaandenpensioen, vooral voor het pensioen dat de partner krijgt als je werknemer voor de pensioendatum overlijdt.

Nieuw pensioenstelsel: wat gebeurt er in de overgangsperiode?

Op 1 juli 2023 is de nieuwe pensioenwet ingegaan. Om de ingrijpende veranderingen mogelijk te maken geldt een overgangsperiode. Alle werknemers moeten uiterlijk 1 januari 2027 duidelijkheid hebben over hoeveel pensioen zij onder de nieuwe pensioenwet opbouwen via hun werkgever. 

Verschillende werkgevers- en werknemersorganisaties (vakbonden) werken op dit moment aan een transitieplan. Daarin spreken zij af:

• hoe de nieuwe pensioenregeling eruit ziet (flexibele of een solidaire premieregeling)?

• wanneer ze willen overstappen op de nieuwe pensioenregels (uiterlijk 1 januari 2027)?

• of ze de opgebouwde pensioenen van alle werknemers en gepensioneerden omzetten naar pensioenen in de nieuwe pensioenregeling (‘invaren’).

• hoe ze werknemers compenseren die er op achteruit gaan?

• of en hoeveel geld ze reserveren voor tegenvallers.

Uiterlijk eind 2024 moeten de transitieplannen bij het pensioenfonds liggen. Is de pensioenregeling ondergebracht bij een verzekeraar of premiepensioeninstelling? Dan moet het transitieplan daar uiterlijk 1 oktober 2026 zijn ingediend. 

Wanneer aan de slag met nieuw pensioenstelsel?

Gelukkig hebben werkgevers, werknemers en pensioenfondsen nog even de tijd om dit allemaal te regelen. Het meeste werk hebben de pensioenfondsen; zij moeten de gemeenschappelijke ‘pensioenspaarpotten’ overhevelen naar individuele ‘spaarpotten’ (invaren).

Aan jou de taak om te beslissen welk nieuw pensioencontract je met jouw werknemers gaat afsluiten. Tip: 2027 lijkt ver weg, maar er moet ook veel geregeld worden. Dus wacht niet te lang. Ga in gesprek met je werknemers hierover en win informatie in bij een pensioenadviseur om tot een pensioenregeling te komen waar jij en jouw werknemers beide content mee zijn. Hoe eerder dit duidelijk is, hoe eerder het doel – meer duidelijkheid en transparantie – ook echt wordt bereikt.